Quản trị chuỗi cung ứng là gì? Định nghĩa và mô hình hoạt động của chuỗi cung ứng thay đổi thường xuyên theo quy luật thị trường. Ngày nay, quản trị chuỗi cung ứng có một vai trò đặc biệt quan trọng, tích hợp trách nhiệm với việc kết nối quy trình sản xuất và kinh doanh thành một mô hình gắn kết, đem tới hiệu suất sản xuất kinh doanh đạt hiệu quả cao hơn.
Quản trị chuỗi cung ứng là gì?
Nếu chỉ đọc tên, nhiều người thường lầm tưởng quản trị chuỗi cung ứng hàng hóa với logistics. Trên thực tế, đây lại là 2 khái niệm khác hẳn nhau.
Theo CSCMP – Council of Supply Chain Management Professionals: Quản trị chuỗi cung ứng hàng hóa là toàn bộ hoạt động quản lý hậu cần. Bao gồm: Hoạt động lập kế hoạch và quản lý tất cả các hoạt động liên quan tới tìm nguồn cung ứng, thu mua, trong đó có cả logistics. Quan trọng hơn, quản trị chuỗi cung ứng còn bao gồm sự phối hợp, hợp tác các đối tác trong một chuỗi cung ứng toàn diện. Đó có thể là các nhà cung cấp, các công ty hoạt động mô hình 3PL Logistics, thậm chí là khách hàng. Bản chất, quản trị chuỗi cung ứng tích hợp cả quản trị cung cầu bên trong và giữa các đơn vị với nhau. Và logistics là một phần của quản trị chuỗi cung ứng.
Chức năng của quản trị chuỗi cung ứng là khả năng tích hợp với trách nhiệm của việc kết nối các chức năng chính và các quy trình kinh doanh trong công ty thành một mô hình kinh doanh gắn kết, đem tới hiệu suất cao hơn. Nó bao gồm toàn bộ hoạt động hậu cần, hoạt động sản xuất, thúc đẩy phối hợp giữa các quá trình và hoạt động của các bộ phận tiếp thị, bán hàng, truyền thống, tài chính và công nghệ thông tin. Đảm bảo hoạt động cung ứng được diễn ra nhịp nhàng và liền mạch.
Phân biệt chuỗi cung ứng & logistics
Như đã nói ở trên, logistics thực chất chỉ là một phần của quản trị chuỗi cung ứng. Bởi giữa quản trị chuỗi cung ứng và logistics có những điểm tương đồng.
Thực chất, logistics là hoạt động hoạch định, kiểm soát, thực hiện việc vận chuyển và dự trữ hiệu quả hàng hóa, dịch vụ, cùng các thông tin liên quan từ nơi sản xuất đến nơi tiêu thụ, thường do một công ty vận chuyển hàng hóa đảm nhận mọi quy trình. Đây là một khâu nhỏ trong chuỗi cung ứng lớn với nhiều mối quan hệ giữa các bên với nhau.
Vai trò của quản trị chuỗi cung ứng là gì?
Chuỗi cung ứng có tốt hay không ảnh hưởng trực tiếp tới hoạt động sản xuất và kinh doanh của doanh nghiệp. Bởi vậy, việc quản trị chuỗi cung ứng càng quan trọng. Nếu quản trị chuỗi cung ứng tốt sẽ giúp doanh nghiệp có lợi thế cạnh tranh, chỗ đứng trên thị trường. Đồng thời, chúng tạo điều kiện để mở rộng chiến lược và phát triển doanh nghiệp tốt hơn.
Hoạt động quản trị chuỗi cung ứng hàng hóa tốt sẽ đảm bảo được đầu vào, đầu ra của hàng hóa. Ở đầu vào, cung ứng đúng, đủ lượng hàng hóa, giảm lượng hàng tồn kho đồng thời giảm được rủi ro cho doanh nghiệp.
Ở đầu ra chuỗi cung ứng quản lý tốt sản phẩm, cung cấp đủ lượng sản phẩm cần thiết, đem tới doanh thu tốt, giảm nguy cơ hàng quay đầu, giảm chi phí hàng tồn.
Bên cạnh đó, quản trị chuỗi cung ứng tốt còn đem tới hiệu quả về hoạt động logistics, hậu cần, đưa hàng hóa tới tay doanh nghiệp và khách hàng nhanh chóng, đúng tiến độ, đảm bảo chất lượng hàng hóa, tối ưu hóa chi phí và lợi nhuận cho doanh nghiệp.
Nói tóm lại, quản trị chuỗi cung ứng có đem tới những lợi ích cụ thể như:
- Giảm chi phí chuỗi cung ứng SCM tới 25- 50%
- Giảm lượng hàng tồn kho tới 25 – 60%
- Cải thiện vòng cung ứng đơn hàng tốt hơn 30 – 50%
- Tăng độ chính xác trong dự báo sản xuất cao hơn 25 – 80%
- Tăng lợi nhuận sau thuế hơn 20%
Một chuỗi cung ứng hoàn hảo sẽ giúp doanh nghiệp có thêm nhiều lợi thế trong kinh doanh, tối đa hóa chi phí, tăng lợi nhuận cao hơn. Nhất là trong bối cảnh nền kinh tế toàn cầu hóa, doanh nghiệp quyết định tự cung tự cấp và tự làm mọi thứ để kinh doanh thì sẽ không đạt hiệu quả cao nhất. Thậm chí việc tự túc toàn bộ có thể khiến doanh nghiệp sa vào vực thẳm bởi chi phí chia cho nhiều bộ phận. Chưa tính tới năng lực sản xuất, công nghệ và các yếu tố khác.
Thay vì vậy, việc liên kết giữa các đơn vị có từng thế mạnh riêng, phối hợp nhịp nhàng giữa nhà sản xuất – nhà phân phối – nhà bán lẻ. Trong mỗi công đoạn lại phân chia nhỏ ra sẽ giúp nhà cung cấp giảm được chi phí ở thành phẩm cuối cùng, đồng thời có được sản phẩm chất lượng tốt nhất.
Khi đó, vai trò của các nhà quản trị chuỗi cung ứng sẽ vô cùng quan trọng. Họ chính là những người làm công tác kết nối, quản lý, đảm bảo chuỗi cung ứng diễn ra nhịp nhàng, liên tục và hạn chế tối đa rủi ro. Đồng thời, nhà quản trị chuỗi cung ứng cũng là người giải quyết những rủi ro phát sinh để đảm bảo hoạt động của quy trình cung ứng.
Mô hình hoạt động của chuỗi cung ứng
Có thể thấy, quản trị chuỗi cung ứng là một hoạt động cực kỳ quan trọng, giúp giải quyết cả vấn đề đầu vào – đầu ra của doanh nghiệp thông qua cách tích hợp hiệu quả giữa các lĩnh vực sản xuất, vận tải, cung ứng, kho bãi và bán lẻ.
Trên thực tế, trong quản trị chuỗi cung ứng, các nhà quản trị luôn tìm tòi, áp dụng các mô hình quản trị khác nhau nhằm tìm ra mô hình tốt nhất, tối ưu nhất cho hoạt động sản xuất kinh doanh.
Trong đó, 2 mô hình quản trị chuỗi cung ứng phổ biến nhất trong thực tế phải kể đến như:
Mô hình quản trị chuỗi cung ứng giản đơn
Mô hình đơn giản, công ty sản xuất chỉ mua nguyên liệu, vật tư từ một nhà cung cấp, sau đó tự làm sản phẩm. Họ cũng là người trực tiếp bán hàng hóa cho người sử dụng.
Trong trường hợp này, công ty sản xuất chỉ xử lý khâu mua nguyên liệu, sản xuất sản phẩm bằng một hoạt động, tại thời điểm nhất định.
Mô hình quản trị chuỗi cung ứng phức tạp
Trong mô hình quản trị phức tạp, công ty sẽ mua vật tư, nguyên liệu từ các nhà cung cấp, phân phối hoặc từ các nhà máy có đặc điểm tương đồng với nhà sản xuất. Những nguyên liệu, vật tư này chính là thành phẩm của nhà cung ứng.
Vậy, ngoài việc tự sản xuất sản phẩm, doanh nghiệp còn tiếp nhận các nguồn cung cấp bổ trợ cho quá trình sản xuất từ các nhà thầu phụ, hay những đối tác sản xuất theo hợp đồng.
Ở mô hình này, hệ thống quản trị chuỗi cung ứng sẽ xử lý việc mua sản phẩm trực tiếp hoặc qua trung gian. Sau đó tạo ra sản phẩm đưa tới nhà máy tiếp theo để sản xuất ra sản phẩm hoàn thiện. Công ty sản xuất sẽ thực hiện công tác bán, vận chuyển sản phẩm trực tiếp tới tay khách hàng hoặc thông qua các kênh bán hàng khác nhau.
Ngoài ra, các đơn hàng đặt sẽ tới từ các địa điểm khác nhau. Đòi hỏi công ty sản xuất phải có danh mục hệ thống hàng hóa, dịch vụ phân phối cụ thể.
Quản trị chuỗi cung ứng hàng hóa luôn đóng vai trò quan trọng, là chất bôi trơn giúp hoạt động doanh nghiệp diễn ra thuận lợi. Với những sản phẩm đòi hỏi sản xuất phức tạp thì chuỗi cung ứng có thể rộng và mạng lưới phức tạp hơn. Đòi hỏi hoạt động quản trị cũng cần được thực hiện tốt.
Khi đó, việc sử dụng tới các công cụ quản trị chuỗi cung ứng sẽ là “cánh tay đắc lực” hỗ trợ nhà quản trị trong việc quản lý. Đồng thời, qua phần mềm quản trị chuỗi cung ứng sẽ giúp nhà quản trị cũng như doanh nghiệp kiểm soát toàn hệ thống phân phối, tồn kho, cung ứng hàng hóa, đáp ứng tốt nhu cầu của khách hàng.
