Xây dựng cơ sở dữ liệu là một trong những yêu cầu quan trọng trong lập trình, dù là thiết kế website hay lập trình phần mềm thì cũng đều cần phải tối ưu được dữ liệu để đảm bảo hệ thống có thể hoạt động tốt và chính xác nhất.
Cơ sở dữ liệu là gì?
Cơ sở dữ liệu là gì?
Trước khi đi vào tìm hiểu cơ sở dữ liệu là gì, sqladvice sẽ cùng bạn tìm hiểu về dữ liệu là gì? Nó là thông tin của đối tượng được lưu trữ trên máy tính hoặc các các thiết bị lưu trữ như ổ cứng, usd, đĩa cd,… Đối tượng ở đây có thể là người, vật, sự việt, khái niệm, hiện tượng,… Các dữ liệu được thể hiện dưới nhiêu hình thức đa dạng có thể kể đến như dạng chữ, âm thanh, video, hình ảnh, ký hiệu,.. Tùy thuộc vào hoàn cảnh mà dữ liệu có ý nghĩa khác nhau.
Như vậy, chúng ta đã tìm hiểu xong khái niệm về dữ liệu, vậy thì cơ sở dữ liệu là gì? Cơ sở dữ liệu chính tập hợp dữ liệu khác nhau, chúng được sắp xếp tổ chức theo một câu trúc có liên quan với nhau và được lưu trữ trên các thiết bị vi tính. Người dùng có thể truy cập, chỉnh sửa, truy xuất thông tin hoặc cập nhật, bổ sung các thông tin mới cho cơ sở dữ liệu. Cơ sở dữ liệu được tổ chức thành các bản ghi, các trường dữ liệu, và giữa chúng có mỗi quan hệ mật thiết với nhau. Cơ sở dữ liệu đóng vai trò quan trọng trong hoạt động của bất kỳ tổ chức, cơ quan nào.
Lợi ích của việc quản lý dữ liệu bằng cơ sở dữ liệu
Trước đây người ta chỉ quản lý dữ liệu bằng các file riêng biệt, cách làm này chỉ phù hợp trong điều kiện quản lý dữ liệu ở quy mô nhỏ, còn đối với những trường quản lý dữ liệu số lượng lớn thì đòi hỏi phải sử dụng đến cơ sở dữ liệu.
Việc quản lý dữ liệu bằng cơ sở dữ liệu mang đến lợi ích tích cực, giúp cho việc lưu trữ, truy xuất, sử dụng dữ liệu đạt hiệu suất tốt hơn. Ưu điểm của quản lý dữ liệu bằng hệ quản trị cơ sở dữ liệu đó trích tránh tình trạng lặp lại dữ liệu, gây dư thừa mà người quản lý không kiểm soát hết được. Các dữ liệu được lưu trữ đảm bảo tính nhất quán, duy trì được tính toàn vẹn dữ liệu. Bên cạnh đó việc sử dụng cơ sở dữ liệu tạo ra thuận lợi trong việc chia sẻ cho các thành viên, ai cũng có thể dễ dàng tiếp cận dữ liệu để phục vụ cho công việc của mình, giúp giải quyết vấn đề một cách nhanh chóng. Nhờ cơ sở dữ liệu mà hoạt động của công ty, cơ quan trở nên thanh thoát và chuyên nghiệp hơn trước đây.
Các mô hình cơ sở dữ liệu thông dụng
Mô hình cơ sở dữ liệu dạng file phẳng
Một trong số các mô hình cơ sở dữ liệu thông dụng hiện nay đó là mô hình cơ sở dữ liệu dạng file phẳng. Đây là mô hình này chỉ áp dụng trong những trường hợp quản lý dữ liệu đơn giản với quy mô nhỏ, vừa phải. Mô hình cơ sở dữ liệu dạng file thẳng thường thể hiện dưới dạng một file văn bản, bên trong nó chữa dữ liệu dạng bảng. Ví dụ thường gặp nhất file thông tin khách hàng mua hàng tại các công ty, thường in ra một bảng, trong đó có các cột số thứ tự, họ tên, địa chỉ, ngày tháng mua hàng, tên sản phẩm…
Mô hình cơ sở dữ liệu dạng phân cấp
Một mô hình cơ sỡ dữ liệu tiếp mà chúng tôi muốn giới thiệu đến bạn đọc đó chính là mô hình cơ sở dữ liệu dạng phân cấp,. Theo mô hình này thì cơ sở dữ liệu được tổ chức theo mô hình cây, phân nhánh từ trên xuống. Các dữ liệu được biểu hiện bằng các nút khác nhau, mỗi một nút chính là một thực thể dữ liệu. Mối liên hệ trong dữ liệu chỉ thể hiện giữa nút mẹ và nút con, cây thư mục từ từ phân cấp, một nút mẹ có thể có nhiều nút con, nhưng mỗi nút con chỉ xuất phát từ một nút mẹ.
Mô hình cơ sở dữ liệu dạng mạng
Một mô hình cơ sở dữ liệu khác phức tạp hợp hai mô hình trên đó là mô hình dạng mạng. Trong mô hình này thì các file riêng biệt được tập hợp lại trong một hệ thống file phẳng gọi là bản ghi. Các bản ghi này sẽ được phân loại theo cùng một kiểu và tập hợp lại gọi là kiểu thực thể dữ liệu. Giữa các kiểu thực thể dữ liệu này được kết nối với nhau theo quan hệ mẹ con. Ưu điểm của mô hình này chính là dễ biểu đạt mô hình dữ liệu phức tạp, nhìn vào là có thể hiểu được cơ sở dữ liệu muốn nói đến là gì. Tuy vậy, nó cũng có những hạn chế nhất định đó là khả năng truy xuất của mô hình cơ sở dữ liệu dạng mạng khá chậm, không phù hợp cho việc quản lý cơ sở dữ liệu ở quy mô lớn.
Mô hình cơ sở dữ liệu quan hệ
Mô hình cơ sở dữ liệu quan hệ này không có các liên kết vật lý với nhau, và nó được biểu hiện dưới dạng bảng biểu, thông qua các hàng và cột. Trong đó, cơ sở dữ liệu chính là tập hợp các bảng khác nhau, mỗi hàng trong bản gọi là bản ghi, mỗi cột là một thuộc tính, ta hay gọi là trường dữ liệu. Mô hình quan hệ hay còn gọi là thực thể mối kết hợp được sử dụng rất phổ biến trước khi khái niệm hướng đối tượng (OOP) ra đời và dần thay thế nó. tuy nhiên mô hình quan hệ vẫn đang được sử dụng trong các dự án của công ty wab-component và một số công ty lập trình khác bởi nó vẫn đáp ứng được những yêu cầu cơ bản cũng như cần phải duy trì để bảo trì cho các dự án cũ.
Mối liên hệ giữa cơ sở dữ liệu và website
Không chỉ website mà bất kỳ một sản phẩm công nghệ nào hiện nay muốn hoạt động tốt, hỗ trợ người dùng đều cần phải có sự liên kết với cơ sở dữ liệu bên dưới, ở đây chúng tôi nói về website.
Nếu bạn truy cập vào một trang web trên internet với tên miền là mona.website, ngay lúc bạn gửi yêu cầu thì từ máy bạn sẽ phát đi một tín hiệu gửi đến server (hosting) đang lưu trữ thư mục dữ liệu của website, sau đó server kiểm tra (tùy thuộc vào quá trình code) và sẽ trả về kết quả, hiển thị trên màn hình máy tính để bạn có thể xem, tương tác. Những dữ liệu này là thật và có ích với người dùng, trình biên dịch sẽ đọc dữ liệu và hiển thị lên màn hình máy tính.
Ngoài ra thì một trường hợp bạn thường gặp chính là những quảng cáo trên website luôn đúng theo nhu cầu của bạn, chính bởi vì trình duyệt hay website đã thu thập nhu cầu tìm kiếm của bạn, và trong lần truy cập tiếp theo thì website sẽ phân tích dữ liệu đó là gợi ý những tin, sản phẩm phù hợp hơn với bạn.
Trên đây là những chia sẻ cơ bản về cơ sở dữ liệu của sqladvice, hy vọng sẽ giúp bạn hiểu một phần nào về khái niệm cơ sở dữ liệu. Tất nhiên đây chỉ là những kiến thức rất cơ bản, mang tính nhập môn. Nếu bạn có ý kiến đóng góp xin vui lòng liên hệ với chúng tôi để kiến thức được hoàn thiện tốt hơn.
